D Vitamini Emiliminin Gerçekleştiği Organlar
D vitamini emilimi, vücutta bir dizi karmaşık süreç sonucunda gerçekleşir. Emilim süreci temel olarak bağırsaklarda meydana gelir, ancak D vitamininin vücutta kullanılabilir hale gelmesi için karaciğer ve böbreklerde metabolik işlemlerden geçmesi gerekir.
1. İnce Bağırsak
- D vitamini emiliminin ana bölgesi ince bağırsaktır, özellikle duodenum (onikiparmak bağırsağı) ve jejunum bölümleri.
- Yağda çözünen bir vitamin olduğu için, safra asitleri ve pankreas enzimlerinin varlığında yağlarla birlikte emilir.
- Diyetle alınan D vitamini, bağırsak lümeninden emildikten sonra kilomikronlar içinde lenf sistemine geçer.
2. Karaciğer
- Karaciğer, D vitamininin ilk metabolik dönüşümünün gerçekleştiği organdır.
- Burada D vitamini, 25-hidroksivitamin D [25(OH) D] formuna dönüştürülür (kalsidiol).
- Bu işlem, D vitamininin vücutta depolanan ve dolaşımda taşınan ana formudur.
3. Böbrekler
- Böbrekler, D vitamininin aktif formu olan 1,25-dihidroksivitamin D [1,25(OH) 2D] (kalsitriol) üretiminden sorumludur.
- Bu aktivasyon süreci, paratiroid hormonu (PTH) tarafından düzenlenir.
- Oluşan aktif D vitamini, kalsiyum ve fosfor metabolizmasının düzenlenmesinde kritik rol oynar.
Önemli Notlar:
- Ciltte güneş ışığı (UVB) maruziyeti sonucu sentezlenen D vitamini doğrudan kana karışır ve karaciğere taşınır.
- D vitamini emilimi, yağ emilimini etkileyen durumlardan (çölyak hastalığı, Crohn hastalığı, safra kesesi problemleri) olumsuz etkilenebilir.
- D vitamini takviyelerinin yağlı yemeklerle birlikte alınması emilimi artırabilir.
|