D vitamini vücutta hangi bölgelerden elde edilir?

Güneş ışınları ve besin yoluyla alınan D vitamininin vücutta nasıl sentezlendiği ve işlendiği, sağlıklı kemik gelişimi ile bağışıklık sistemi için büyük önem taşır. Deride UVB ışınlarıyla başlayan üretim süreci, karaciğer ve böbreklerde aktif forma dönüşerek tamamlanır. Bu süreçte coğrafi koşullar ve beslenme alışkanlıkları belirleyici rol oynar.

28 Ekim 2025

D Vitamininin Vücuttaki Kaynakları


D vitamini, vücutta temel olarak iki ana kaynaktan elde edilir: güneş ışığına maruz kalma ve besinler/dış takviyeler. Ayrıca vücutta sentezlenen D vitamini, karaciğer ve böbreklerde aktif forma dönüştürülür. İşte detaylı açıklamalar:

1. Güneş Işığı (UVB Işınları) Yoluyla Sentez


  • D vitamini, insan vücudunda güneşin UVB (ultraviyole B) ışınları sayesinde sentezlenebilir.
  • Bu süreç deride başlar: Deride bulunan 7-dehidrokolesterol adlı bileşik, UVB ışınlarına maruz kaldığında D3 vitamini (kolekalsiferol) oluşur.
  • Oluşan D3 vitamini daha sonra karaciğer ve böbreklere taşınarak aktif form olan kalsitriole dönüştürülür.
  • Bu yöntem, vücudun D vitamini ihtiyacının büyük bir kısmını karşılayabilir; ancak coğrafi konum, mevsim, günün saati, deri rengi ve güneş koruyucu kullanımı gibi faktörler sentezi etkiler.

2. Besinler ve Takviyeler Yoluyla Alım


  • D vitamini, doğal olarak bazı besinlerde bulunur veya güçlendirilmiş gıdalarla alınabilir. Örneğin
  • Yağlı balıklar (somon, uskumru, ton balığı), balık karaciğeri yağı, yumurta sarısı ve sığır karaciğeri doğal kaynaklardır.
  • Süt, yoğurt, tahıllar ve portakal suyu gibi gıdalar genellikle D vitamini ile zenginleştirilmiştir.
  • D vitamini takviyeleri (D2 veya D3 formunda) de eczanelerden temin edilebilir ve doktor önerisiyle kullanılabilir.

3. Vücuttaki İşlem Gören Bölgeler

  • D vitamininin aktif hale gelmesi için karaciğer ve böbrekler kritik rol oynar
  • Karaciğer, sentezlenen veya alınan D vitaminini hidroksile ederek 25-hidroksivitamin D'ye dönüştürür.
  • Böbrekler ise bu formu alarak son aktif form olan 1,25-dihidroksivitamin D'ye (kalsitriol) çevirir.
  • Bu aktif form, bağırsaklardan kalsiyum emilimini artırarak kemik sağlığını destekler ve bağışıklık sisteminde görev alır.

Özetle, D vitamini vücutta deri yoluyla güneş ışınlarından sentezlenir, besinler ve takviyelerle dışarıdan alınır, ardından karaciğer ve böbreklerde işlenerek kullanılır. Dengeli bir şekilde bu kaynaklardan yararlanmak, D vitamini seviyelerini sağlıklı tutmaya yardımcı olur.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
D Vitamini Referans Aralığı
D Vitamini Referans Aralığı
D Vitamini Kullanımı
D Vitamini Kullanımı
Bebeklerde D Vitamini Eksikliği Belirtileri ve Tedavisi
Bebeklerde D Vitamini Eksikliği Belirtileri ve Tedavisi
D Vitamini Ne İşe Yarar?
D Vitamini Ne İşe Yarar?
D Vitamini Faydaları Nelerdir?
D Vitamini Faydaları Nelerdir?
Güncel
D Vitamini Nasıl Alınır?
D Vitamini Nasıl Alınır?
Güncel
D Vitamini Fazlalığı
D Vitamini Fazlalığı